مطالعه تاثیر بازدارنده های انتقال اکسین روی فعالیت آنزیم های پراکسیداز و iaa-اکسیداز در فرآیند پرآوری پایه های رویشی پسته قزوینی و ucb-1

کشور ایران علی¬رغم بیشترین تولید سالیانه پسته (472097 تن) در جهان، کمترین عملکرد در هکتار را دارد که محققان را جهت بهبود و افزایش کمی و کیفی آن ترغیب می کند. علاوه بر این به منظور تکثیر تجاری پایه¬های رویشی، متوسل شدن به شیوه¬های کارامد باغبانی مثل کشت بافت گیاهی (در شرایط درون¬شیشه) و بهینه¬سازی این روش¬ها الزامی به نظر می¬رسد. در این مطالعه تاثیر برخی عوامل موثر در افزایش میزان نوساقه¬زایی و ریشه¬زایی شامل منابع کلسیم (کلسیم گلوکونات و نیترات کلسیم)، آهن (fe-eddha و fe-edta) و آنتی¬اکسین¬های تیبا و اسکوپولتین و همچنین تاثیر آن¬ها روی تغییرات میزان پروتئین کل، آنزیم¬های پراکسیداز و iaa-اکسیداز با استفاده از دو پایه رویشی قزوینی و ucb-1 مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین بررسی خصوصیات بیوشیمیایی و کینتیکی آنزیم پراکسیداز و امکان سنجی خالص¬سازی این آنزیم با استفاده از ستون تعویض یونی هدف دیگر این پژوهش بود. نتایج نوساقه¬زایی نشان داد که تاثیر متقابل این عوامل روی صفات نوساقه¬زایی از قبیل میزان نوساقه¬زایی، وزن تر و وزن کالوس پایه و همچنین میزان پروتئین کل و فعالیت آنزیم¬های آنتی¬اکسیدانت معنی¬دار بود. به طوری که استفاده از کلسیم گلوکونات ضمن افزایش معنی¬دار در میزان نوساقه¬زایی، فعالیت آنزیم iaa-اکسیداز را افزایش داد. جایگزینی fe-eddha به عنوان منبع آهن علی¬رغم افزایش کیفیت رشد رویشی، تاثیر معنی¬داری در افزایش میزان نوساقه¬زایی نداشت. نتایج این آزمایش همچنین feeddha را به عنوان مهار¬کننده فعالیت آنزیم iaa-اکسیداز نشان داد. نتایج مطالعات ریشه¬زایی نشان داد که پایه رویشی ucb-1 با اختلاف معنی¬داری بیشترین درصد ریشه¬زایی را نشان داد. همچنین استفاده از fe-eddha (حاوی 2/0 میلی¬مولار یون آهن) با اختلاف بسیار معنی¬داری بیشترین درصد ریشه¬زایی را در مقایسه با سایر تیمارهای مورد مطالعه نشان داد. نتایج مطالعات بیوشیمیایی آنزیم پراکسیداز نشان داد که یون¬های منیزیم و کلسیم در غلظت 40 میلی¬مولار بیشترین تاثیر را در افزایش فعالیت آنزیم و edta در مقادیر استفاده شده (10 تا 40 میلی-مولار) به عنوان بازدارنده فعالیت آنزیم ایفای نقش نمود.